Πρόστιμο μαμούθ σε πολυεθνικές παραγωγής σωλήνα καθοδικών ακτίνων (CRT – Cathode Ray Tube) για συμμετοχή σε καρτέλ

Το μεγαλύτερο χρηματικό πρόστιμο στην ιστορία της επέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε 7 πολυεθνικές για συμμετοχή σε δύο σχετιζόμενα καρτέλ τα οποίο δρούσαν σε παγκόσμιο επίπεδο για την χρονική περίοδο 1996-2006. Το ένα καρτέλ αφορούσε τον σωλήνα καθοδικών ακτίνων που χρησιμοποιείτε για την παραγωγή έγχρωμων τηλεοράσεων ενώ το άλλο αφορούσε τον σωλήνα καθοδικών ακτίνων που χρησιμοποιείτε για την παραγωγή οθονών. Οι πολυεθνικές Chunghwa, LG Electronics, Philips και Samsung SDI συμμετείχαν και στα δύο καρτέλ, ενώ οι Panasonic, Toshiba, MRPD (σήμερα θυγατρική της Panasonic) και η Technicolor (πρώην Thomson) συμμετείχαν μόνο στο καρτέλ που αφορούσε τον σωλήνα καθοδικών ακτίνων που χρησιμοποιείτε σε έγχρωμες τηλεοράσεις. Το συνολικό ποσό χρηματικού προστίμου ανέρχεται σε περίπου 1,47 δις ευρώ και είναι μεγαλύτερο από το πρόστιμο των 1,38 δις ευρώ που επιβλήθηκε το 2008 στις εταιρείες που συμμετείχαν στο καρτέλ που αφορούσε το επίπεδο γυαλί που χρησιμοποιείτε για τους υαλοπίνακες των αυτοκινήτων. Το πρόστιμο επιβλήθηκε στη βάση των κατευθυντηρίων γραμμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε σχέση με τη μέθοδο υπολογισμού των προστίμων του 2006. Σχετικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά τον υπολογισμό του προστίμου έλαβε υπόψη της τη σοβαρότητα της φύσης των παραβάσεων, τη γεωγραφική έκταση μέσα στην οποία έλαβαν χώρα, τον κύκλο εργασιών των συμπραττόμενων εταιρειών και τη διάρκεια των παραβάσεων.

Το παράνομο καρτέλ ήταν στα πλέον οργανωμένα καρτέλ που εντόπισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για περίπου μία δεκαετία (1996-2006), οι επιχειρήσεις που συμμετείχαν στο καρτέλ «πέτυχαν» τις πιο σοβαρές και επιζήμιες για τους καταναλωτές αντι-ατναγωνιστικες πρακτικές, π.χ. καθορισμός τιμών, διαμερισμός αγοράς, καταμερισμός καταναλωτών/πελατών, συντονισμός παραγωγικής δυναμικότητας και παραγωγής και ανταλλαγή εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών. Οι επιχειρήσεις παρακολουθούσαν στενά την εφαρμογή των επιμέρους όρων της παράνομης σύμπραξης, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, ελέγχων των παραγωγικών περιορισμών, με επιτόπου επισκέψεις στις εγκαταστάσεις των εταιρειών που συμμετείχαν στο παράνομο καρτέλ.

Ανώτερα διευθυντικά στελέχη των συμπραττόμενων εταιρειών είχαν συχνές συναντήσεις με κωδικό τίτλο «πράσινες συναντήσεις» προφανών λόγω του ότι τις συναντήσεις ακολουθούσαν συχνά παιχνίδια σε καταπράσινα γήπεδα γκολφ. Στις εν λόγω συναντήσεις σχεδιάζονταν και καθορίζονταν οι πολιτικές και οι ευρύτεροι προσανατολισμοί του καρτέλ.  Οι λεπτομέρειες και η εφαρμογή των συμφωνιών γίνονταν από κατώτερα στελέχη στην ιεραρχία τα οποία πραγματοποιούσαν συναντήσεις με κωδικό τίτλο «γυάλινες συναντήσεις» ανά τρίμηνο ή/και μηνά ή/και μερικές φορές σε εβδομαδιαία βάση. Οι συναντήσεις λάμβαναν χώρα σε διάφορες περιοχές της Ασίας (Ταιβάν, Κορέα, Ιαπωνία, Μαλαισία, Ινδονησία, Ταϊλάνδη, Χονγκ Κονγκ κοκ) και της Ευρώπης (Άμστερνταμ, Βουδαπέστη, Γλασκώβη, Παρίσι και Ρώμη).

Οι πολυμερείς συναντήσεις συχνά ξεκινούσαν με αξιολόγηση της ζήτησης, της παραγωγής, των πωλήσεων και της παραγωγικής δυναμικότητας στις βασικότερες περιοχές πωλήσεων, μεταξύ των οποίων και η Ευρώπη. Στη συνέχεια πραγματοποιούνταν συζητήσεις σε σχέση με την πολιτική των τιμών, μεταξύ των οποίων και οι τιμές που θα επιβάλλονταν σε συγκεκριμένους πελάτες π.χ. κατασκευαστές τηλεοράσεων και οθονών. Επιπρόσθετα, αντικείμενο των συζητήσεων τους αποτέλεσε και η  φθίνουσα ζήτηση για την αγορών των οθονών τεχνολογίας σωλήνα καθοδικών ακτίνων  λόγω της ανάπτυξης εναλλακτικών τεχνολογιών (π.χ. οθόνες υγρών κρυστάλλων (LCD) και οθόνες πλάσματος (plasma)).

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις γνώριζαν ότι οι πράξεις και η συμπεριφορά τους ήταν αξιόποινη και γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο ελάμβαναν μέτρα ώστε να καλύψουν το «έγκλημα» και να περιορίσουν τον κίνδυνο εντοπισμού τους (π.χ. καταστροφή ενοχοποιητικών στοιχείων, χρήση κωδικών ονομάτων). Αυτό αποδεικνύεται μέσα από διάφορα στοιχεία που εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια της έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η Ταιβανέζικη εταιρεία Chunghwa, που συμμετείχε και στα δύο καρτέλ, έλαβε πλήρη απαλλαγή από το πρόστιμο λόγω των πληροφοριών που έδωσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια του Προγράμματος Επιείκειας του 2006. Σημειώνεται ότι κατόπιν των πληροφοριών της Chunghwa η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξήγαγε απροειδοποίητους ελέγχους σε υποστατικά των εμπλεκομένων εταιρειών, που αποκάλυψαν σημαντικά ενοχοποιητικά τεκμήρια για τη σύσταση και λειτουργία των παράνομων καρτέλ. Στην περίπτωση που η Chunghwa δεν ελάμβανε προνομιακής μεταχείρισης στα πλαίσια του προγράμματος επιείκειας θα κατέβαλε πρόστιμο ύψος 8,6 εκ ευρώ. Επίσης, οι εταιρείες Samsung SDI, Philips και Technicolor έλαβαν μερική απαλλαγή προστίμου για την συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε κατοπινό στάδιο των ερευνών. Το επίπεδο της μείωσης στο πρόστιμο ήταν συνάρτηση της προστιθέμενης αξίας των προσκομισθέντων πληροφοριών και του χρονικού σημείου που αυτές δόθηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.  

Όπως τόνισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και αρμόδιος για την ευρωπαϊκή πολιτική του ανταγωνισμού, Χοακίν Αλμούνια, τα δύο καρτέλ κατατάσσονται ανάμεσα στα πιο κλασικά καρτέλ σκληρού πυρήνα αφού χαρακτηρίζονται από τις χειρότερες και πιο επιβλαβείς αντι-αντιγωνιστικές πρακτικές. Οι σωλήνες καθοδικών ακτίνων συνιστούν ένα σημαντικό στοιχείο για την παραγωγή τηλεοράσεων και οθονών. Το γεγονός, σημείωσε, ότι αποτελούν περίπου το 50-70% της τελικής τιμής μίας οθόνης αποτελεί μία ένδειξη για της σοβαρότητας της παράβασης και της ζημιά που αυτή προκάλεσε στους παραγωγούς τηλεοράσεων και οθονών, και σε τελική ανάλυση των τελικών καταναλωτών.

Σημειώνεται ότι σε σχετική ανακοίνωση της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενθαρρύνει κάθε πρόσωπο ή επιχείρηση που επηρεάστηκε από την εν λόγω αντι-ανταγωνιστική συμπεριφορά να προσφύγει στα δικαστήρια των κρατών μελών και να απαιτήσει αποζημιώσεις. Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι δεσμευτική απόδειξη της παράνομης συμπεριφοράς των καταδικασθέντων εταιρειών, σύμφωνα και με αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με τις αγωγές για αποζημιώσεις βλέπετε εδώ.